Projekt dotyczy monitoringu obywatelskiego Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami. Zaangażowane osoby – Ambasadorowie Konwencji – otrzymają wsparcie doradcze (na wzór self-adwokatów), a ich zgłoszenia naruszeń prawa trafią do odpowiednich instytucji i będą podstawą dla interwencji.
Rezultaty:
- wzrost korzystania z praw przez Osoby z Niepełnosprawnościami,
- zmiana przestrzegania prawa przez administrację,
- sieć Ambasadorów Konwencji – społecznych aktywistów spośród Osób z Niepełnosprawnościami,
- system informatyczny do obsługi monitoringu obywatelskiego,
- rekomendacje zmian wynikających z monitoringu,
- zbiór dobrych praktyk w zakresie zmian w wyniku interwencji,
- wzory pism interwencyjnych.
Opis problemu:
Liczne badania (m.in. BRPO i NIK) potwierdzają, że podstawowe prawa obywatelskie osób z niepełnosprawnościami są powszechnie łamane, w tym w obszarach dostępności:
- przestrzeni publicznej (91% nowooddanych obiektów użyteczności publicznej nie spełnia przepisów o dostępności architektonicznej),
- informacji (76% serwisów internetowych instytucji publicznych nie jest dostępnych lub są bardzo trudno dostępne dla Osób z Niepełnosprawnościami),
- edukacji (72% dzieci z niepełnosprawnościami uczestniczy w edukacji segregacyjnej zamiast włączającej),
- zatrudnienia (1/3 rynku pracy Osób z Niepełnosprawnościami to miejsca na segregacyjnym rynku pracy, bardzo często z minimalnym wynagrodzeniem),
- zabezpieczenia społecznego (sądy w 24% spraw przeciwko ZUS przyznają rację obywatelom).
Polska w 2012 r. ratyfikowała Konwencję o prawach osób z niepełnosprawnościami. Rząd stoi na stanowisku (m.in. we wniosku ratyfikacyjnym i projekcie sprawozdania do ONZ z br.), że Konwencja została już wdrożona i prawa Osób z Niepełnosprawnościami są przestrzegane. Rząd (Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych – BON) nie prowadzi aktywnej polityki na rzecz Konwencji (potwierdza to korespondencja z RPO), podobnie poszczególne resorty (obecnie MIR, MAC, MEN czy MPiPS). Na to nakłada się niska aktywność tej grupy społecznej oraz wciąż ograniczona wiedza o swoich prawach obywatelskich, w tym o Konwencji. Bez działań ze strony środowiska Osób z Niepełnosprawnościami i samych tych osób to się nie zmieni.
Harmonogram został podzielony na 3 etapy:
1. Przygotowanie do monitoringu – pierwsze 4 miesiące: opracowanie narzędzi (wzory formularzy do zgłaszania naruszeń prawa i dobrych praktyk stosowania Konwencji, system informatyczny do obsługi zgłoszeń, wzory pism), przygotowanie materiałów promocyjnych.
2. Monitoring „właściwy" – kolejne 12 miesięcy: odbieranie i weryfikacja zgłoszeń, doradzanie zgłaszającym, prowadzenie interwencji na podstawie zgłoszeń, informowanie organów nadzorczych o naruszeniach prawa.
3. Zwieńczenie i podsumowanie Projektu – ostatni miesiąc: konferencja podsumowująca działania i rezultaty, rekomendacje zmian wynikających z monitoringu, raport końcowy.
Osoba do kontaktu: dr Anna Rdest, Koordynator Projektu, tel. 663 883 335, e-mail: anna.rdest@firr.org.pl
Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.
Projekt realizowany w partnerstwie:
► Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego (lider) (FIRR)
► Fundacja Pies Przewodnik (FPP)
► Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
(PSOUU)
► Fundacja Aktywizacja (FA, dawniej Fundacja Pomocy Matematykom
i Informatykom Niesprawnym Ruchowo)
► Polski Bank Spółdzielczy
► Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych (PFON)
► Politechnika Gdańska (PG)
► Polski Związek Głuchych (PZG)
► Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym (TPG)